ĐIỀU KIỆN NĂNG LỰC CỦA TỔ CHỨC VÀ CÁ NHÂN THAM GIA GIÁM SÁT THI CÔNG XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH

* Nền kinh tế đang phát triển đòi hỏi cấp thiết phải xây dựng rất nhiều công trình, song sự nối kết giữa các nhà đầu tư, thầu xây lắp và nhà tư vấn chưa đảm bảo thỏa mãn yêu cầu phát triển đất nước. Khi cần đầu tư xây dựng công trình,chủ đầu tư luôn muốn tìm các tổ chức chuyên môn xây dựng đáng tin cậy để thực hiện dự án, đảm bảo chất lượng, khối lượng, chi phí ... Thế nhưng , không phải lúc nào chủ đầu tư cũng tìm được các nhà thầu phù hợp cho dự án. Cũng có thể do trong nền kinh tế Việt Nam không có những nhà môi giới chuyên nghiệp. Việc tự quảng cáo trên báo đài của các nhà thầu nhiều khi lại thiếu chuẩn mực.

* Để hỗ trợ các chủ đầu tư trong quản lý dự án của mình , Nhà nước đã qui định những chuẩn mực cho các tổ chức và cá nhân tham gia hoạt động tư vấn và xây lắp công trình. Các chuẩn mực này chính là những điều kiện tối thiểu mà các nhà thầu phải có khi đề nghị với chủ đầu tư tham gia dự án, đồng thời cũng là những điều kiện tối thiểu để chủ đầu tư chọn thầu. Đương nhiên là tư vấn giám sát cũng được Nhà nước qui định những điều kiện chuẩn mực. Có hai loại điều kiện cho tổ chức giám sát và cá nhân giám sát. Đối với mỗi loại, người ta đòi hỏi tổ chức giám sát và cá nhân kỹ sư giám sát phải bảo đảm cả 2 yêu cầu về điều kiện năng lực kinh nghiệm và điều kiện pháp lý.

1- Điều kiện năng lực đối với tổ chức giám sát :
a- Điều kiện pháp lý :
Tất cả các đơn vị muốn tham gia công tác giám sát phải đăng ký hành nghề giám sát. Tùy theo loại hình tổ chức của đơn vị mà đăng ký những nơi khác nhau. Đối với các công ty dù hoạch toán độc lập hay phụ thuộc thì đăng ký hành nghề giám sát ở Sở Kế hoạch đầu tư các tỉnh, thành phố còn các đơn vị hành chính sự nghiệp có thu thì do Sở nội vụ các tỉnh, thành ghi chức năng hành nghề. Các đơn vị có trách nhiệm trình cho cơ quan chức năng xem xét đăng ký hành nghề khi cơ quan này đến kiểm tra hoặc cấp bản sao y có công chứng cho chủ đầu tư lưu. Trong mọi trường hợp, hạn định của đăng ký hành nghề không ngắn hơn thời gian còn lại để hoàn thành công trình theo tiến độ được duyệt.

b- Điều kiện về năng lực, kinh nghiệm :
Điều kiện về năng lực, kinh nghiệm nhằm đảm bảo nhà thầu tư vấn hay xây lắp phải có đủ năng lực kinh nghiệm thực hiện dự án thông qua những công trình tương tự họ đã tham gia. Điều kiện này được lập dựa vào qui mô và tính chất công trình, nói cách khác là dựa trên loại và cấp công trình. Theo đó các đơn vị tư vấn giám sát được chia thành các hạng 1, hạng 2 và chưa xếp hạng.
+ Đơn vị hạng 1 : Được giám sát tất cả các công trình cùng loại nếu :
   - Có ít nhất 20 người có chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng công trình thuộc các chuyên ngành phù hợp với loại công trình mà họ sẽ tham gia giám sát.
   - Đã từng tham gia giám sát ít nhất 01 công trình cấp đặc biệt hoặc cấp 1 hoặc 02 công trình cấp 2 cùng loại.
+ Đơn vị hạng 2 : Được giám sát các công trình cấp 3 trở lên nếu có :
   - Có ít nhất 10 người có chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng công trình thuộc các chuyên ngành phù hợp với loại công trình mà họ sẽ tham gia giám sát.
   - Đã từng tham gia giám sát ít nhất 01 công trình cấp 2 hoặc 02 công trình cấp 3 cùng loại.

2- Điều kiện năng lực đối với các cá nhân giám sát :
a- Điều kiện pháp lý :
Bất kỳ cá nhân muốn tham gia giám sát thì phải có đủ điều kiện pháp lý theo qui định. Điều kiện này là cá nhân đó phải có chứng chỉ giám sát phù hợp với lĩnh vực hành nghề và loại công trình. Ngoài ra anh ta còn phải là nhân viên chính thức của tổ chức giám sát có đăng ký hành nghề. Điều này phải được chứng minh thông qua hợp đồng lao động không thời hạn hoặc hợp đồng lao động có thời hạn hơn 01 năm.

Tuy nhiên có thể chấp nhận giám sát viên là một cá nhân hành nghề giám sát độc lập, không thuộc một tổ chức nào. Cá nhân này có thể đăng ký hành nghề độc lập và chỉ được giám sát công trình cấp 4 cùng loại với loại công trình đã đăng ký hành nghề độc lập.

b- Điều kiện để cá nhân được cấp chứng chỉ hành nghề giám sát thi công :
Giấy chứng chỉ hành nghề giám sát được cấp bởi Sở Xây dựng địa phương nơi người xin cấp chứng chỉ thường trú hoặc được tạm trú dài hạn. Các Sở Xây dựng sẽ phải thành lập Hội đồng cấp chứng chỉ để xét cấp cho các cá nhân đến đề nghị. Để được cấp người xin cấp chứng chỉ giám sát cần phải có những điều kiện như sau :
- Phải có quyên công dân và có đủ năng lực hành vi dân sự theo qui định của pháp luật.
- Phải có trình độ chuyên môn tốt nghiệp đại học trở lên thuộc chuyên ngành phù hợp với yêu cầu.
- Đã trực tiếp tham gia thiết kế, thi công, giám sát thi công xây dựng công trình ít nhất 05 năm.
- Có chứng nhận đã được bồi dưỡng về nghiệp vụ giám sát.
- Có đạo đức nghề nghiệp tốt , chưa có hành vi gây ra sự cố làm giảm chất lượng công trình xây dựng.
- Có đủ sức khỏe để đảm nhận công việc giám sát trên công trường.

Tuy nhiên, riêng với cá nhân tốt nghiệp đại học với chuyên ngành phù hợp nhưng có thời gian tham gia thiết kế, thi công hoặc giám sát trên 03 năm có thể được xem xét để cấp chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng công trình, nhưng chỉ được cấp loại chứng chỉ màu hồng và chứng chỉ này chỉ có giá trị hoạt động hành nghề tại vùng sâu vùng xa đối với các công trình cấp IV. Trường hợp có khác về chuyên ngành xây dựng nhưng nếu có kinh nghiệm nhiều thì có thể có được Hội đồng cấp chứng chỉ chấp nhận được giám sát loại công trình khác chuyên môn. Ví dụ, kĩ sư tốt nghiệp chuyên ngành Thủy công, nhưng có 5 năm thường xuyên thiết kế, thi công hoặc giám sát công trình dân dụng thì vẫn có thể được cấp chứng chỉ giám sát xây dựng và hoàn thiện công trình dân dụng.

Giám sát công trình